This post is also available in: Engels
In het Rimburger bos op de top van de Steenberg staat een sierlijk kapelletje. De Sint Jozef Kapel. De kapel is het blijvend resultaat van een jaar onvermoeid werken door de leden van de Rimburgse vereniging van Oud-Strijders (1940).
Deze kapel is een monument ter nagedachtenis aan de oud-strijders die van de ontberingen van de Tweede wereld oorlog terugkeerden en de gevallen slachtoffers van het oorlogsgeweld. Hier wordt het verhaal over de ontstaansgeschiedenis van de Sint Jozef kapel verteld.
Geschiedenis
1940
Uit het dorp Rimburg zijn 20 mannen als dienstplichtige soldaat in het Nederlandse leger en één in het Belgische leger gestationeerd
10 mei 1940
Begin van de oorlog en inval in Rimburg
December 1940
Vereniging Oud-Strijders” (inofficieel) opgericht
11 mei 1941
Eerste Heilige Mis opgedragen uit dankbaarheid voor de behouden thuiskomst en ter nagedachtenis aan de gevallen kameraden
Oktober 1944
Bevrijding Rimburg. De 21 dienstplichtigen uit Rimburg overleefden allen de oorlogsdagen
5 mei 1945
Nederland officieel bevrijd
1945
“Vereniging Oud-Strijders 1940-1945 Rimburg” officieel opgericht
1947
Eerste ideeën ontstaan voor het oprichten van een monument als dankbaarheid voor de behouden terugkeer uit de oorlog. De Oud-Strijders willen in eerste instantie de grote kei in het Rimburgerbos naar de markt in Rimburg transporteren. De bedoeling was om van de kei een oorlogsmonument te maken, maar dit bleek niet haalbaar
1949
Uiteindelijk besluit oorlogsmonument: “Wij zetten de dikke steen in het Rimburgerbos op een sokkel, daar waar hij nu ligt en wij bouwen vlak bij de steen in het bos een kapel”
April 1950
Start bouw van de kapel door 19 leden, die na hun “schicht” in de mijn aan het werk gingen
1950
Eerste ideeën ontstaan voor een verenigingsvaandel
12 november 1950
Eerste steenlegging door de oudste inwoner van Rimburg dhr. Johan Peters
10mei 1951
Verenigingsvaandel gezegend en ingewijd
14 juni 1951
Inzegening van de Sint Jozefkapel
1989
“Vereniging Vrienden van de Sint Jozefkapel Rimburg” opgericht. Het onderhoud van de kapel, de gedenkzuil en de parkachtige omgeving ervan is nu nog steeds in handen van deze vereniging. Tot die tijd werd dit gedaan door de Oud-Strijders
1999
Gedenkteken (zuil) bij de kapel geplaatst waarop namen van alle oorlogsslachtoffers uit de voormalige gemeente Ubach over Worms zijn vermeld
4 mei 2007
“Purple Heart-plaquette” bij het monument onthuld
2016
Verenigingsvaandel gerestaureerd
2020
Informatiebord onthuld
Ontstaansgeschiedenis
Het eerste idee
Er werd in eerste instantie gepraat over de “dikke steen” in het bos bij de Steenberg. Dit was een zwerfkei van behoorlijke afmetingen, die vermoedelijk in de ijstijd hierheen was gestuwd.
“Wij zouden de dikke steen naar de markt kunnen sjouwen en hem daar oprichten als een blijvende herinnering aan de meidagen van 1940, de oorlog en de uiteindelijke bevrijding.” Het leek een prachtig idee en men voelde zich sterk en mans genoeg, maar uiteindelijk bleek dit niet haalbaar.
Start van de werkzaamheden
In april 1950 werd met werken begonnen. De 19 leden die samen besloten hadden de kapel op te gaan bouwen zouden veel van hun vrije tijd in dit karwei gaan steken. Gestart werd met de huidige brede toegangsweg van de Lindegracht naar de kapel. Parallel aan deze weg werd het smalpoortje aangelegd, waarlangs de lorrie met behulp van de handlier naar boven kon worden getrokken. Hierlangs zouden straks stenen en ander materiaal omhoog worden gebracht. Om schot in de zaak te krijgen namen alle bouwers in de zomer een verlofdag op. Het was erg heet en er werd hard gewerkt. Joop Toussaint zorgde voor het eten. Hij maakte stevige winterse erwtensoep die er ondanks de hitte goed in ging.
Eerste steenlegging
In de herfst van 1950 waren de voorbereidingen zover gevorderd dat de eerste steen gelegd kon worden. Heel Rimburg was erbij toen pastoor Boyens, burgemeester Hermans en voorzitter Huub Vreuls de eerste steen legden. Ook werd de oorkonde in de muren van de kapel ingemetseld.
De Oorkonde bij de eerste steenlegging
In deze oorkonde zijn de eerste steenlegging, de belangrijkste herdenkings momenten en gebruiken in de vereniging vastgelegd. Vastgelegd en overeengekomen op 12 November 1950 door de oud strijders, Pastoor Boyens, burgemeester Hermans en de voorzitter Huub Vreuls.
Ter nagedachtenis voor de gevallen slachtoffers en als dank voor het feit dat geen van de oud strijders in de strijd tegen de Duitse bezetter in de Meidagen van 1940 het leven lieten.
De Kapel
Er kwam nog een ander idee: “Waarom bouwen wij niet een kapel? Wij willen immers iets uit dankbaarheid doen en dankbaarheid betoon je toch aan iemand, aan een heilige bijvoorbeeld. Het zou Sint Jozef kunnen zijn, want hij is de bijzondere patroon van Rimburg en wordt al van oudsher hier vereerd.” Beide voorstellen werden met elkaar verbonden: “Wij zetten de dikke steen op een sokkel, daar waar hij nu ligt en wij bouwen vlak bij de steen in het bos een kapel uit dankbaarheid, ter ere van Sint Jozef.
- Ontworpen door dhr. Buschow
- De Oud-Strijders hebben met hulp van o.a. dorpsgenoten de kapel zelf verwezenlijkt
- Bij de bouw werden materialen vanuit de mijnen Julia, Laura en Oranje Nassau I gebruikt
- Het dak is vervaardigd van afgekeurde transportband uit de mijn gesneden in een lei-vorm
- Het altaar is gemaakt van Kunradersteen en de vloer en trappen van Bocholtzersteen
- Het Sint-Jozef beeld met de tekst: “St. Jozef bescherm ons”, is vervaardigd door dhr. Jean Weerts en is gekapt uit Franse kalkzandsteen.
Het beeld
Men had een duidelijke voorstelling van het beeld: Jozef moet lopend worden afgebeeld met naast zich, ook lopend, Jezus, om wiens figuur Jozef beschermend zijn mantel slaat. In de rechter hand heeft hij de leliestaf en hij is blootsvoets. Met zijn kind is hij op de terugweg naar huis na de ballingschap in Egypte. Het beeld werd door een beeldhouwer Jean Weerts uit Maastricht vervaardigd. Weerts was in die tijd een bekend beeldhouwer. Hij was lang als steenhouwer werkzaam geweest in het atelier van Charles Vos van wie hij het vak had geleerd.
De inzegening
De werkzaamheden verliepen voorspoedig. Besloten werd dat de inwijdiging zou plaatsvinden op Tweede Pinksterdag, 14 juni. De leden herinneren zich dat het moeite koste de deken van Kerkrade ertoe te brengen om de inwijding te komen verrichten.
Veel autoriteiten uit het leger en voormalige verzet woonden de inwijdingsplechtigheden bij. In krantenverslagen worden genoemd: Laurent Withofs, provinciaal voorzitter van de verzetstrijders in Belgisch Limburg, luitenant Grootjans van de Nederlandse Bond van Oudstrijders 1940, hoofd-aalmoezenier Op Het Veld, de heer van Buuren van de Bond van Oorlogsslachtoffers in Limburg en de Oudstrijdersverenigingen van Maaseik, Lindenheuvel, Nuth en Nieuwenhagen.